Facebook Marketplace’te sıkça karşılaşılan 8 dolandırıcılık yöntemi ve bunlardan korunma yolları

Sonraki hikaye
Phil Muncaster

İşte çevrim içi pazar yerinde bir şey alıp satarken dikkat etmeniz gerekenler ve dolandırıldığınızı anlamanın yolları  

Geçen yıl Facebook Marketplace’in küresel kullanıcı sayısı bir milyarı geçti. Böylece, bireysel Facebook kullanıcılarının birbirinden sorunsuz bir şekilde ürün alıp satmasına imkan tanıyan Facebook Marketplace devasa bir tüketiciden tüketiciye e-ticaret platformu olma niteliğini elde etti. Bazı sebeplerden dolayı Craiglist’in popülerliğini de geride bıraktı. Bu platformu kullanmak hem ücretsiz hem de kolay çünkü çoğu kişinin zaten bir Facebook hesabı bulunuyor. Kullanıcıların bulundukları bölgedeki ilanları aramalarına imkan tanıyarak bir seçim yapmalarını daha da kolaylaştırıyor. Ayrıca kullanıcılar, satıcıların profillerini görebildikleri için bu platform üzerinde güvenlik ve gizliliklerinin korunduğundan daha emin olabiliyorlar. Ancak maalesef bu genellikle aldatıcı bir güvenlik duygusu. 

Yakın dönemde yapılan bir araştırma, ankete katılan altı kişiden birinin (%17) söz konusu platformda dolandırılmış olduğunu ortaya koydu. Elbette Facebook’un söz konusu “seri ilanlar kısmı”nda yapılan ticaretin çoğu meşru olsa da diğer çevrim içi pazar yerleri gibi Facebook Marketplace de birçok dolandırıcıyı kendisine çekiyor. 

İLGİLİ MAKALE: Dolandırılmamızın 10 nedeni

O halde Facebook’un dolandırıcılık yöntemlerinin bir dizi otomatik kontrol ve denetleyici önlemini atlatıp geçmesine kazara imkan tanırken dolandırıcıları durdurmakta güçlük yaşaması ve bazen de körü körüne meşru kullanıcıları engellemesi pek şaşırtıcı olmasa gerek. Daire ve araba satışlarına kadar varan sahte ilanlarla bu durumun sonuçları oldukça ağır olabilir.  

Hatta bu durum çevrim içi dolandırıcıların kullandığı tipik hileleri anlaması ve bunlardan korunmak işin ne yapabileceklerini bilmesi konusunda kullanıcılar üzerinde büyük bir baskı yaratıyor. İşte Facebook Marketplace’de dikkat etmeniz gereken en çok kullanılan sekiz dolandırıcılık yöntemi ve tehlike işaretlerini anlamanızın yolları: 

1. Kusurlu eşyalar 

Satıcılar, yayınladıkları fotoğrafta iyi görünen bir ürünün ilanını verebilir. Ancak eşyayı teslim aldığınızda veya eve getirdiğinizde eşya bozuk çıkabilir. Bu özellikle elektronik eşyaları satın alırken aldatıcı olabilir çünkü parayı göndermeden önce eşyanın her bir işlevini genellikle tek tek gözden geçiremezsiniz. Bunun profesyonel bir dolandırıcı kadar vicdansız bir satıcı nedeniyle de yaşanması muhtemel.  

2. Taklit eşyalar 

Eşya bozuk değilse o halde sahte olabilir. Taklitçilik için özellikle tasarımcı kıyafetleri, parfümler, ziynet eşyaları ve kozmetik ürünleri genellikle hedef alınıyor. Kusurlu eşya dolandırıcılığında olduğu gibi sadece küçücük bir fotoğraftan bu eşyaların gerçek olup olmadığını anlamak zor. Herkes indirim fırsatları arıyor. Ancak gerçek olamayacak kadar iyi görünen teklifler genelde gerçek değildir. 

3. Google Voice dolandırıcılığı 

Facebook Marketplace imkan dahilinde diğer platformlar üzerinde diğer dolandırıcılık türlerinden yararlanmak amacıyla da kullanılır. Örneğin, dolandırıcılar bir ürün satın almaya karar verir. Ancak görüşmeyi WhatsApp gibi takip edilmeyen bir platforma taşıdıktan sonra dolandırıcılar, satıcılardan bir doğrulama kodu ile kendilerini doğrulamalarını isterler. Gerçekte ise satıcının telefonuna gönderilen kod, Google Voice tarafından gönderilen ve dolandırıcı tarafından başlatılan iki faktörlü doğrulama kodudur. Böylece satıcının telefon numarasını kullanarak dolandırıcılar bir hesap açabilirler ve bu telefon numarasını başka dolandırıcılık yöntemlerinde de kullanılabilirler. Daha fazla bilgi ile adınıza başka hesaplar açmaya veya mevcut hesaplarınıza erişmeye çalışabilirler.

4. Fazladan ödeme yapma  

Satıcılar da Facebook Marketplace üzerinde dolandırıcıların tuzağına düşebilir. Bunun klasik bir örneği ise dolandırıcıların sattığınız bir ürün için fazladan ödeme yaptıklarını iddia etmeleri ve sözde ilgili işlemi gösteren bir ekran görüntüsünü paylaşmalarıdır. Böylece aradaki farkın geri gönderilmesini isterler. Ancak tabii ki böyle bir ödeme yapılmamış olmasına rağmen siz aradaki farkı göndermiş olursunuz. 

5. Teslim etmeme (ön ödeme yapma) 

Klasik bir dolandırıcılık yöntemi de bir ürünü satıp parasını almak ancak ardından söz konusu ürünü alıcıya hiçbir zaman teslim etmemektir. Bu durum açıkça satıcının bulunduğu bölge dışından gönderilen ürünleri alırken gerçekleşir. 

6. Sahte çekilişler/kimlik avı dolandırıcılığı 

Dolandırıcılar, söz konusu ek bilgiyi almak için Facebook Marketplace aracılığıyla çekiliş teklifleri içeren istenmeyen e-posta gönderirler. Sadece gelen bağlantıya tıklayıp biraz da kişisel bilgi girdikten sonra kurbanlar; ücretsiz lüks eşyalar, kripto varlıklar veya diğer özel teklifler için çekiliş sırasına gireceklerini düşünürler. Ancak elbette dolandırıcılar, devamında kimlik hırsızlığı yapmak için sadece kurbanların kişisel bilgilerini isterler. 

İLGİLİ MAKALE: Kimliğinizin çalındığına dair 5 ipucu

7. Sigorta dolandırıcılığı 

Facebook Marketplace’de pahalı ürün ilanı yayınlayan satıcılarla aynı zamanda sahte alıcılar da iletişime geçebilir. Sahte alıcılar, kargo ücretini ödemeyi ve bu ödemeyi yaptıklarını “gösteren” sahte bir fatura göndermeyi kabul ederler. Ancak bu işte bir bityeniği bulunur ve bu alıcılar, satıcıdan küçük bir sigorta ücreti ödemesini isterler. Satılan ürüne kıyasla bu rakamın nispeten küçük olması satıcıyı bu ödemeyi yapmaya ikna edebilir.  

8. Yem ve değnek ilanları  

Dolandırıcılar, oldukça cazip bir fiyatla yüksek kaliteli bir ürünün ilanını paylaşır. “Satıcıya mesaj gönder”e tıkladığınızda o eşya “kaybolur” ve daha yüksek bir fiyata benzer bir eşya ya da o eşyanın daha düşük kalitedeki alternatifi teklif edilir.  

Facebook Marketplace dolandırıcılığı nasıl anlaşılır? 

Herhangi bir çevrim içi dolandırıcılık yönteminde olduğu gibi internet kullanıcıları için önemli olan husus şüpheyle yaklaşıp tetikte olmaları. İşte Facebook Marketplace’de güvenle gezinmenize yardımcı olacak 10 ipucu: 

  • Sadece bulunduğunuz bölgedeki satıcılardan eşya satın alarak satın alma işlemini gerçekleştirmeden önce alacağınız eşyaları gözden geçirin. 

  • Evinizde buluşmaktansa her zaman halka açık bir yerde buluşun ve gündüz vakti tercihen iyi aydınlatılan bir yer olmasına dikkat edin. 

  • Kullanıcı değerlendirmeleri için satıcı/alıcı profillerini kontrol edin ve profilin yakın bir zamanda oluşturulup oluşturulmadığına dikkat edin. 

  • Eşyaların asıl fiyatını kontrol edin ve eşyanın asıl fiyatı ile satışa koyulan fiyatı arasında ciddi bir fark varsa bunun taklit/çalınmış/kusurlu vb. eşya olabileceğini göz önünde bulundurun. 

  • Çekiliş tekliflerine karşı dikkatli olun ve bu tekliflere erişim sağlamak için hiçbir zaman kişisel bilgilerinizi girmeyin. 

  • Ödemeye itiraz etme imkanı tanıdıkları için Facebook Messenger aracılığıyla PayPal, Facebook Checkout gibi sadece güvenli ödeme yöntemlerini kullanın. Hediye kartları, banka havaleleri ile Venmo ve Zelle gibi hizmetler, dolandırıcılar tarafından sıklıkla talep edilir. 

  • Görüşmelerinizi Facebook’ta tutun çünkü dolandırıcılar bu görüşmeleri, kişileri rahatlıkla dolandırdıkları ve işlemlere itiraz etmelerini engelledikleri başka bir platforma taşımak isterler. 

  • Ödeme yapmadan önce eşyaları kargolamayın. 

  • İlandaki fiyat değişikliklerine dikkat edin. 

  • Muhtemel alıcılara iki faktörlü doğrulama (2FA) kodunu göndermeyin. 

Daha kötüsü başınıza gelir ve bir dolandırıcılıktan şüphelenirseniz satıcıya durumu bildirin. Nasıl yapacağınızı öğrenmek için tıklayın. 

Hayat pahalılığı arttıkça her zamankinden daha çok kullanıcı indirimli eşya satın almak için Facebook Marketplace gibi çevrim içi platformlara yöneliyor. Gitgide daha fazla dolandırıcının da bu platformlarda kol gezdiğini unutmayın.  

AYRILMADAN ÖNCE: The triangle of holiday shopping: Scams, social media and supply chain woes (Yılbaşı alışverişi üçgeni: Dolandırıcılık, sosyal medya ve tedarik zinciri sıkıntıları)